CẨN TRỌNG KHI SỬ DỤNG CHAT GPT TRONG GIÁO DỤC

Dù mới chỉ ra mắt vào cuối năm 2022 với phiên bản chưa đầy đủ song Chat GPT đang tạo “cơn sốt” thu hút giới trẻ. Rất nhiều người dùng có xu hướng tìm đến các dịch vụ trả phí hoặc mở tài khoản để trải nghiệm ứng dụng siêu trí tuệ nhân tạo này. Tuy nhiên, cơ quan chức năng, thậm chí là cả nhà phát triển Chat GPT đều khuyến cáo người dùng cần cẩn trọng khi đăng ký sử dụng để giảm thiểu những tác động tiêu cực, những mặt trái của công nghệ mang lại.

Hỗ trợ tìm kiếm thông tin

Chỉ bằng một cú tích chuột vào tài khoản ChatGPT được cài đặt sẵn trên máy tính rồi đặt câu hỏi đơn giản “chính trị là gì” hoặc “bất cứ một thông tin gì khác”, ngay lập tức, chúng ta đã nhận được câu trả lời tương đối chính xác. ChatGPT được ví như siêu công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) bởi khả năng tự học từ kho dữ liệu khổng lồ trên Internet, từ đó mô phỏng các cuộc đối thoại, trả lời câu hỏi theo yêu cầu của từng cá nhân, thậm chí có thể sáng tác thơ, biên tập một bài báo, làm luận văn hoặc sửa lỗi trong lập trình… Với sự thông minh ấy, ChatGPT trở thành hiện tượng công nghệ gây sốt toàn cầu với hơn một triệu người đăng ký chỉ sau một tuần ra mắt song cũng bởi sự thông minh và phát triển ngoài sức tưởng tượng của con người nên việc sử dụng ứng dụng này đã và đang là chủ đề thảo luận của nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục.

ChatGPT về cơ bản là một trình tìm kiếm thông tin bằng AI, tức là sử dụng AI để tra cứu thông tin và phân tích số liệu để cho ra các bài trả lời hoàn chỉnh hoàn toàn bằng AI. Lợi thế khi có ChatGPT là dễ dàng tra cứu thông tin và viết thành các bài luận, bài văn hoàn chỉnh, nó có thể phân tích, xử lý dữ liệu các bài toán và khoa học. Nhờ ChatGPT việc tìm kiếm thông tin của sẽ trở nên thuận tiện hơn. Về nhược điểm thì có hai hướng: Hiện tại, khi ChatGPT chưa được tối ưu, thông tin nó tìm kiếm đôi lúc chưa được xác thực, hay không có nguồn thông tin rõ ràng cho nên có thể gây ra sự sai lệch nếu lạm dụng mà không kiểm tra lại thông tin. Về tương lai, nếu nền tảng này tiếp tục phát triển, các thông tin ngày càng chính xác, khả năng xử lý của AI ngày càng mạnh khiến các kết quả của ChatGPT có thể thay thế con người trên một số lĩnh vực. Do vậy, nếu con người không thể sáng tạo hơn nền tảng có sẵn thì sẽ trở nên lạc hậu trong xu thế mới, hoặc mất đi sự sáng tạo của mình. Hiện tại, có một vài khó khăn trong sử dụng ứng dụng này tại Việt Nam như là chưa có máy chủ chính thức, vấn đề đồng bộ hóa ngôn ngữ AI kết hợp thêm việc phải trả phí nên nền tảng chưa được phổ biến. Vì vậy, việc sử dụng tốt ngoại ngữ như tiếng Anh và đa dạng hóa cách tìm kiếm thông tin về nó sẽ là ưu thế khi mình khai thác.

Để ChatGPT phục vụ tốt nhất cho giáo dục, các cấp quản lý, nhất là ngành Giáo dục và Đào tạo cần nghiên cứu, ban hành các quy định quản lý đối với việc sử dụng AI, ChatGPT trong giáo dục; bồi dưỡng, tập huấn cho giáo viên cách thức sử dụng, các tính năng của ChatGPT để thầy, cô ứng dụng trong công việc giảng dạy, quản lý học sinh, hạn chế gian lận trong học tập, thi cử. Toàn ngành Giáo dục sẵn sàng tâm thế tiếp nhận công nghệ AI, ChatGPT như một sự phát triển tất yếu của thời đại. Các nhiệm vụ cơ bản của người thầy đối với học sinh là truyền thụ tri thức nhân loại, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, hình thành kỹ năng học tập suốt đời; điều chỉnh hành vi, phát triển nhân cách phù hợp với tiêu chuẩn đạo đức xã hội; là tấm gương cho học sinh noi theo... vì vậy, trong thời đại AI, vai trò của người thầy không suy giảm, thậm chí quan trọng hơn và nặng nề hơn.

Cần có biện pháp quản lý, ngăn ngừa tác hại

Thực tế cho thấy, với những gì có thể mang lại, ChatGPT có thể trở thành “một người bạn biết nhiều” cho người sử dụng. Tuy nhiên nếu sử dụng với mục đích gian lận trong lao động trí tuệ và trong học tập, nó sẽ gây tác dụng ngược.

Do đó để phát huy những lợi ích to lớn của AI, cụ thể là ChatGPT và hạn chế các tác động tiêu cực của nó đối với giáo dục, dứt khoát chúng ta phải có thiết chế quản lý phù hợp và quan trọng nhất là phải thay đổi phương thức giảng dạy, cách thức trong kiểm tra đánh giá học sinh.

Đánh giá của các cơ quan chức năng cho thấy, ChatGPT đến nay vẫn chưa được sử dụng chính thức tại Việt Nam nên việc tạo lập tài khoản phải cần thêm số điện thoại nước ngoài để xác thực. Bởi vậy, trên mạng xã hội hiện nay đang tràn lan các dịch vụ đăng ký thu phí, từ đó xuất hiện tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tiền hoặc chiếm đoạt thông tin dữ liệu cá nhân người dùng.

Cụ thể là: thông qua mạng Internet, các đối tượng thu thập hình ảnh, giọng nói của người dùng trên mạng xã hội, sử dụng công nghệ Deepfake, tạo ảnh động, video giả mạo người dùng đang nói chuyện trực tuyến với cùng khuôn mặt âm điệu giọng và cách xưng hô. Hoặc các đối tượng tạo lập tài khoản giả mạo trên mạng xã hội, trùng thông tin và ảnh đại diện với người dùng, kết bạn với nạn nhân trong danh sách bạn bè và nhắn tin vay mượn tiền theo kịch bản sẵn có. Trong một số trường hợp, đối tượng chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người dùng để trực tiếp nhắn tin cho các nạn nhân trong danh sách bạn bè. Để tạo lòng tin, đối tượng truyền tải đoạn video có sẵn lên kênh gọi video khiến nạn nhân nhận ra giọng nói và hình ảnh video của người quen và nhanh chóng chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng.

Cũng theo khuyến cáo của ngành Công an, hiện nay đã có đối tượng lợi dụng công nghệ Deepfake làm giả cuộc gọi video nhằm chiếm đoạt tài sản, đây cũng là công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI, tạo ra các sản phẩm âm thanh, hình ảnh và video làm giả đối tượng ngoài đời thực với độ chính xác rất cao. Dựa trên tệp tin hình ảnh khuôn mặt, giọng nói của một người ngoài đời thực, Deepfake sẽ sử dụng thuật toán để tái tạo lại khuôn mặt, giọng nói phù hợp với nét mặt, biểu cảm của một người khác, sau đó tạo ra video giả mạo hoàn toàn đối tượng ngoài đời thực.

Bản thân Công ty phát triển ứng dụng ChatGPT là OpenAI cũng khuyến cáo các thông tin được phản hồi bởi ChatGPT chỉ mang tính chất tham khảo, quyền quyết định hoàn toàn là ở phía người dùng, đặc biệt là các thông tin cần độ chính xác cao, liên quan đến vấn đề nhạy cảm, quan điểm chính trị. Các chuyên gia cũng khuyến cáo người dùng cần tỉnh táo để bảo vệ thông tin cá nhân, hạn chế cung cấp các thông tin, dữ liệu riêng tư cho các ứng dụng trên hoạt động trên nền tảng Internet.

Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Truyền thuyết bọc trăm trứng, Sơn Tinh Thủy Tinh... là những truyền thuyết vô cùng nổi tiếng thời vua Hùng.