CẨN TRỌNG KHI SỬ DỤNG CHAT
GPT TRONG GIÁO DỤC
Dù mới chỉ ra mắt vào cuối năm 2022 với phiên bản chưa đầy đủ song Chat
GPT đang tạo “cơn sốt” thu hút giới trẻ. Rất nhiều người dùng có xu hướng tìm
đến các dịch vụ trả phí hoặc mở tài khoản để trải nghiệm ứng dụng siêu trí tuệ
nhân tạo này. Tuy nhiên, cơ quan chức năng, thậm chí là cả nhà phát triển Chat
GPT đều khuyến cáo người dùng cần cẩn trọng khi đăng ký sử dụng để giảm thiểu
những tác động tiêu cực, những mặt trái của công nghệ mang lại.
Hỗ trợ tìm
kiếm thông tin
Chỉ bằng một
cú tích chuột vào tài khoản ChatGPT được cài đặt sẵn trên máy tính rồi đặt câu
hỏi đơn giản “chính trị là gì” hoặc “bất cứ một thông tin gì khác”, ngay lập
tức, chúng ta đã nhận được câu trả lời tương đối chính xác. ChatGPT được ví như
siêu công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) bởi khả năng tự học từ kho dữ liệu khổng
lồ trên Internet, từ đó mô phỏng các cuộc đối thoại, trả lời câu hỏi theo yêu
cầu của từng cá nhân, thậm chí có thể sáng tác thơ, biên tập một bài báo, làm
luận văn hoặc sửa lỗi trong lập trình… Với sự thông minh ấy, ChatGPT trở thành
hiện tượng công nghệ gây sốt toàn cầu với hơn một triệu người đăng ký chỉ sau
một tuần ra mắt song cũng bởi sự thông minh và phát triển ngoài sức tưởng tượng
của con người nên việc sử dụng ứng dụng này đã và đang là chủ đề thảo luận của
nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục.
ChatGPT về cơ
bản là một trình tìm kiếm thông tin bằng AI, tức là sử dụng AI để tra cứu thông
tin và phân tích số liệu để cho ra các bài trả lời hoàn chỉnh hoàn toàn bằng
AI. Lợi thế khi có ChatGPT là dễ dàng tra cứu thông tin và viết thành các bài
luận, bài văn hoàn chỉnh, nó có thể phân tích, xử lý dữ liệu các bài toán và
khoa học. Nhờ ChatGPT việc tìm kiếm thông tin của sẽ trở nên thuận tiện hơn. Về
nhược điểm thì có hai hướng: Hiện tại, khi ChatGPT chưa được tối ưu, thông tin
nó tìm kiếm đôi lúc chưa được xác thực, hay không có nguồn thông tin rõ ràng
cho nên có thể gây ra sự sai lệch nếu lạm dụng mà không kiểm tra lại thông tin.
Về tương lai, nếu nền tảng này tiếp tục phát triển, các thông tin ngày càng
chính xác, khả năng xử lý của AI ngày càng mạnh khiến các kết quả của ChatGPT
có thể thay thế con người trên một số lĩnh vực. Do vậy, nếu con người không thể
sáng tạo hơn nền tảng có sẵn thì sẽ trở nên lạc hậu trong xu thế mới, hoặc mất
đi sự sáng tạo của mình. Hiện tại, có một vài khó khăn trong sử dụng ứng dụng
này tại Việt Nam như là chưa có máy chủ chính thức, vấn đề đồng bộ hóa ngôn ngữ
AI kết hợp thêm việc phải trả phí nên nền tảng chưa được phổ biến. Vì vậy, việc
sử dụng tốt ngoại ngữ như tiếng Anh và đa dạng hóa cách tìm kiếm thông tin về
nó sẽ là ưu thế khi mình khai thác.
Để ChatGPT
phục vụ tốt nhất cho giáo dục, các cấp quản lý, nhất là ngành Giáo dục và Đào
tạo cần nghiên cứu, ban hành các quy định quản lý đối với việc sử dụng AI,
ChatGPT trong giáo dục; bồi dưỡng, tập huấn cho giáo viên cách thức sử dụng,
các tính năng của ChatGPT để thầy, cô ứng dụng trong công việc giảng dạy, quản
lý học sinh, hạn chế gian lận trong học tập, thi cử. Toàn ngành Giáo dục sẵn
sàng tâm thế tiếp nhận công nghệ AI, ChatGPT như một sự phát triển tất yếu của
thời đại. Các nhiệm vụ cơ bản của người thầy đối với học sinh là truyền thụ tri
thức nhân loại, nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão, hình thành kỹ năng học tập suốt
đời; điều chỉnh hành vi, phát triển nhân cách phù hợp với tiêu chuẩn đạo đức xã
hội; là tấm gương cho học sinh noi theo... vì vậy, trong thời đại AI, vai trò
của người thầy không suy giảm, thậm chí quan trọng hơn và nặng nề hơn.
Cần có biện
pháp quản lý, ngăn ngừa tác hại
Thực tế cho
thấy, với những gì có thể mang lại, ChatGPT có thể trở thành “một người bạn
biết nhiều” cho người sử dụng. Tuy nhiên nếu sử dụng với mục đích gian lận
trong lao động trí tuệ và trong học tập, nó sẽ gây tác dụng ngược.
Do đó để phát
huy những lợi ích to lớn của AI, cụ thể là ChatGPT và hạn chế các tác động tiêu
cực của nó đối với giáo dục, dứt khoát chúng ta phải có thiết chế quản lý phù
hợp và quan trọng nhất là phải thay đổi phương thức giảng dạy, cách thức trong
kiểm tra đánh giá học sinh.
Đánh giá của
các cơ quan chức năng cho thấy, ChatGPT đến nay vẫn chưa được sử dụng chính
thức tại Việt Nam nên việc tạo lập tài khoản phải cần thêm số điện thoại nước
ngoài để xác thực. Bởi vậy, trên mạng xã hội hiện nay đang tràn lan các dịch vụ
đăng ký thu phí, từ đó xuất hiện tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tiền hoặc chiếm
đoạt thông tin dữ liệu cá nhân người dùng.
Cụ thể là: thông qua mạng
Internet, các đối tượng thu thập hình ảnh, giọng nói của người dùng trên mạng
xã hội, sử dụng công nghệ Deepfake, tạo ảnh động, video giả mạo người dùng đang
nói chuyện trực tuyến với cùng khuôn mặt âm điệu giọng và cách xưng hô. Hoặc
các đối tượng tạo lập tài khoản giả mạo trên mạng xã hội, trùng thông tin và
ảnh đại diện với người dùng, kết bạn với nạn nhân trong danh sách bạn bè và
nhắn tin vay mượn tiền theo kịch bản sẵn có. Trong một số trường hợp, đối tượng
chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội của người dùng để trực tiếp nhắn tin cho các
nạn nhân trong danh sách bạn bè. Để tạo lòng tin, đối tượng truyền tải đoạn
video có sẵn lên kênh gọi video khiến nạn nhân nhận ra giọng nói và hình ảnh
video của người quen và nhanh chóng chuyển tiền theo yêu cầu của đối tượng.
Cũng theo
khuyến cáo của ngành Công an, hiện nay đã có đối tượng lợi dụng công nghệ
Deepfake làm giả cuộc gọi video nhằm chiếm đoạt tài sản, đây cũng là công nghệ
ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI, tạo ra các sản phẩm âm thanh, hình ảnh và video
làm giả đối tượng ngoài đời thực với độ chính xác rất cao. Dựa trên tệp tin
hình ảnh khuôn mặt, giọng nói của một người ngoài đời thực, Deepfake sẽ sử dụng
thuật toán để tái tạo lại khuôn mặt, giọng nói phù hợp với nét mặt, biểu cảm
của một người khác, sau đó tạo ra video giả mạo hoàn toàn đối tượng ngoài đời
thực.
Bản thân Công
ty phát triển ứng dụng ChatGPT là OpenAI cũng khuyến cáo các thông tin được
phản hồi bởi ChatGPT chỉ mang tính chất tham khảo, quyền quyết định hoàn toàn
là ở phía người dùng, đặc biệt là các thông tin cần độ chính xác cao, liên quan
đến vấn đề nhạy cảm, quan điểm chính trị. Các chuyên gia cũng khuyến cáo người
dùng cần tỉnh táo để bảo vệ thông tin cá nhân, hạn chế cung cấp các thông tin,
dữ liệu riêng tư cho các ứng dụng trên hoạt động trên nền tảng Internet.
Nhận xét
Đăng nhận xét